Wat is een CIO: betekenis, mindset en 11 competenties van de Chief Information Officer

Foto Dick Pouw MBA
Auteur: Dick Pouw MBA
Chief Information Officer
Inhoudsopgave

De functie van Chief Information Officer (CIO) was lange tijd controversieel. Zo leidde het vermelden van het CIO salaris in CIO vacatures soms tot gefronste wenkbrauwen. “Is de CIO niet een veredelde ICT-manager?”, zo vragen sceptici zich af. En wat doet een CIO nu eigenlijk de hele dag? Is zijn of haar mandaat beperkt tot ICT, of heeft de “chief information officer” meer bevoegdheden? Denk aan strategie, risicomanagement en data governance? Is de CIO als vaste kracht eigenlijk niet overbodig? Een interim chief information officer lijkt een goed alternatief, maar aan een interim CIO inhuren hangt ook een prijskaartje. Dat geeft niet als de CIO je organisatie dan maar behoedt voor verkeerde investeringen, IT-rampen en automatiseringsblunders. Dan is de (interim) CIO opeens goud waard. Passionned Group helpt je bij het maken van de juiste afwegingen.

Wat betekent CIO (CIO betekenis)?

Waar staat CIO voor? CIO is de gangbare afkorting voor Chief Information Officer. Het is een zware functie met veel leidinggevende taken en verantwoordelijkheden op het brede terrein van de ICT-infrastructuur en de informatievoorziening. De CIO is als leidinggevende onder meer verantwoordelijk voor het realiseren van bedrijfsdoelstellingen (inclusief de inzet van personeel, budgettering en financiële planning). Een geschikte multidisciplinaire CIO opleiding, waarin alle relevante competenties en vaardigheden van CIO’s voldoende tot hun recht komen, is daarom moeilijk samen te stellen. Jarenlange werkervaring in de IT-branche legt soms meer gewicht in de schaal dan een gevolgde masteropleiding of cursus CIO, als die al bestaat.

Wat doet een (interim) CIO?

IT manager, CIO en IT Director, aan buitenstaanders is het soms moeilijk uit te leggen wat het verschil in functie en het takenpakket is, maar feit is wel dat de (interim) CIO meestal een echte senior positie is, die je bij wijze van spreken moet verdienen op basis van je staat van dienst, visie en je ontwikkelpotentieel. De functie van CIO moet je overigens niet verwarren met die van de CISO die vooral verantwoordelijk is voor de informatiebeveiliging (security) binnen de onderneming.

huur een interim CIO in

De digitale mindset van de (interim) CIO

Een moderne CIO zorgt dat de digitale transformatie soepel verloopt en innovatie in een stroomversnelling raakt. Dat is zijn of haar primaire focus. De mindset van de CIO is niet statisch, maar verandert in de loop van de tijd. Zo zal het efficiencydenken steeds meer op de achtergrond raken ten faveure van het denken in de mogelijkheden die de digitale transformatie biedt. Dat geldt nadrukkelijk ook voor de IT-filosofie en bedrijfscultuur (zie figuur 1).

De mindset van de CIO
Figuur 1: De mindset van de CIO verandert in de loop van de tijd.

De digitale transformatie en digitale processen spelen een steeds grotere rol in organisaties en de ontwikkelingen ervan gaan razendsnel. Steeds meer medewerkers, afdelingen en directies krijgen hier direct dan wel indirect mee te maken. Aangezien de digitale transformatie gedreven wordt door de mogelijkheden die ICT biedt, is ICT al lang niet meer het exclusieve terrein van de Chief Information Officer binnen een organisatie. Iedereen heeft tegenwoordig een (ongezouten) mening over het functioneren van informatievoorziening en de ICT-infrastructuur in organisaties: van de verkoopmanager tot en met de receptioniste. De (interim) CIO moet er onder andere voor zorgen dat alle issues op de juiste manier worden geadresseerd.

Als eindverantwoordelijke voor de ICT-infrastructuur moet de CIO er ondertussen ook voor zorgen dat tijdig wordt ingespeeld op relevante trends en de technologische mogelijkheden die zich momenteel aandienen, zoals de inzet van het Internet of Things, robots, algoritmes en robotic process automation. Dat vergt niet alleen technische kennis en inzichten, maar ook een goed gevoel voor relevante trends. Dat geldt niet alleen voor de CIO die werkzaam is in het bedrijfsleven, maar ook voor de CIO overheid.

Aan wie rapporteert de CIO (Chief Information Officer)?

In de dagelijkse praktijk rapporteert de interim CIO meestal aan de Chief Executive Officer (CEO), de Chief Operating Officier (COO) of de Chief Financial Officer (CFO). Dit impliceert dat de CIO niet standaard deel uitmaakt van de raad van bestuur. Hij of zij zal er dus zelf voor moeten zorgen dat de urgente issues waarvoor hij of zij verantwoordelijk is, ook goed over het voetlicht komen in de boardroom. De CIO heeft met andere woorden een belangrijke agenderingstaak (zie figuur 2). Slimme’s CIO’s werken dan ook aan hun netwerk, overtuigingskracht, geloofwaardigheid en zichtbaarheid. Ze beschikken bovendien over een feilloos gevoel voor politieke verhoudingen.

De urgente agenda van de CIOFiguur 2: De CIO heeft een belangrijke agenderingstaak.

De (interim) CIO stapt het nieuwe digitale tijdperk in met 11 competenties

De CIO rol is de afgelopen jaren sterk veranderd. Van een eindverantwoordelijke die strategisch nadacht over de inzet van ICT-middelen, is hij gegroeid naar een strategisch adviseur. Hij of zij zet de koers uit voor je organisatie en loodst je het nieuwe digitale tijdperk in zonder schipbreuk te lijden. Dit vraagt om andere competenties. Naast de kerncompetenties (zie figuur 3) moet de moderne CIO bereid zijn ook nieuwe competenties te ontwikkelen.

De 11 belangrijkste competenties van de succesvolle CIO.Figuur 3: De 11 belangrijkste competenties van de succesvolle CIO.

Het is dan ook een hele klus om de juiste (interim) Chief Information Officer te vinden of als (toekomstige) CIO het vakgebied bij te houden en de juiste competenties en vaardigheden te ontwikkelen. De interim CIO jobs zijn qua salaris meestal hoog ingeschaald. CIO vacatures zijn dan ook posities die vaak in de categorie “moeilijk vervulbaar” vallen. Voor de salesorganisatie van Passionned Group is dat geen show stopper, maar juist een extra prikkel om nog harder zijn best te doen om de juiste match tot stand te brengen.

Heb je een vacature voor interim CIO?

Passionned Group heeft in het verleden bemiddeld voor diverse chief information officer jobs. Dat geldt voor zowel vaste functies als voor CIO interimposities. Wij nemen jouw Chief Informatie Officer vacature altijd serieus. Neem contact op met onze recruiter voor de voorwaarden en mogelijkheden.

Waar mag je de (interim) CIO op beoordelen en afrekenen?

Van de CIO, Chief Information Officer, mag je (terecht) veel verwachten. Het verwachtingspatroon is dus hoog. Hij of zij zal je organisatie nieuwe inzichten en nieuwe vaardigheden brengen. Maar wat zijn nu de belangrijkste criteria op grond waarvan je mag concluderen dat je de juiste persoon aan boord hebt gehaald? Wat is de taak van een moderne CIO en welke verantwoordelijkheden horen daarbij?

  • Van een moderne Chief Information Officer mag je verwachten dat hij of zij zich niet verschuilt achter de huidige technologie. Als krachtige leider heeft de CIO juist een scherp oog voor nieuwe technologie en innovatie.
  • De CIO neemt het voortouw in de digitale transformatie, als coach, mentor en als business partner. In al deze verschillende rollen neemt de Chief Information Officer altijd zijn verantwoordelijkheid (zie ook hierna).
  • De CIO zorgt ervoor dat de bedrijfsprocessen veilig, soepel, ongestoord en voorspelbaar verlopen. Met andere woorden: de organisatie is “in control” en uitval als gevolg van onderhoud, migraties, cyberincidenten enzovoorts wordt zoveel mogelijk voorkomen, dan wel snel opgelost.
  • De moderne CIO heeft een visie op maatschappelijk verantwoord ondernemen, denk hierbij bijvoorbeeld aan efficiënt energiebeheer, het tegengaan van verspillingen en het bewaken van privacy en andere normen en waarden.
  • Wat is CIO-waardig gedrag? De (interim) CIO gedraagt zich als een ware ambassadeur in alle contacten die hij of zij onderhoudt met relevante stakeholders. Het enthousiasmeren en verbinden van medewerkers, partners en stakeholders staan hierbij centraal.

Welke extra’s biedt inhuur van zo’n ideale interim CIO als je dit doet via de Passionned Group? Vraag het aan onze CIO recruiter.

Welke praktische vaardigheden moet een moderne CIO bezitten?

De skills van een CIO verschuiven steeds meer naar de zachte factoren als samenwerking en het geven van leiding bij complexe veranderingen. Wat zijn daarin de belangrijkste factoren?

  • Als eerste moet de CIO natuurlijk met iedereen in de organisatie goed kunnen samenwerken. Digitale transformatie is ook de verantwoordelijkheid van het CxO-managementniveau. Denk daarbij aan de CFO (Chief Financial Officer), de CTO (Chief Technology Officer), de CMO (Chief Marketing Officer) en last but not least de Chief Data Officer (CDO). In figuur 4 worden het werkveld en het takenpakket van de verschillende “chiefs” globaal afgebakend.
  • De CIO moet de digitale transformatie, die complex is, kunnen vereenvoudigen en deze nieuwe werkelijkheid kunnen uitbeelden en uitdragen (storytelling).
  • Een CIO draagt veel legacy met zich mee. Hij moet in staat zijn om oude omgevingen ‘geruisloos’ te ontmantelen en nieuwe technologieën kunnen incorporeren in het bestaande ICT-landschap.
  • Hij of zij moet in staat zijn om met verschillende belanghebbenden allianties te sluiten.
  • Maar vooral ook, op basis van (big) data, de organisatie sturen en leiden naar de nieuwe digitale werkelijkheid.

De CIO vergeleken met andere Chiefs OfficersFiguur 4: De CIO vergeleken met andere Chiefs

De Passionned Academy ondersteunt de interim CIO

Goede (interim) CIO’s zijn schaars, dit verklaart waarom het in de markt zetten van een aparte CIO cursus of CIO training in de praktijk vaak niet loont. Via de Passionned Academy verzorgen wij wel onder meer verschillende managementopleidingen. Daarin word je als (aankomend) CIO bijgepraat over de laatste ontwikkelingen en inzichten op het gebied van management en hoe deze jouw organisatie verder kunnen helpen. De opleiding Artificial Intelligence bijvoorbeeld is bij uitstek een Chief Information Officer opleiding. Dat geldt ook voor de training Performance Management & KPI’s die naast strategisch ook vooral heel praktisch is ingestoken.

De BI & Analytics Guide™ Afbeelding van De BI & Analytics Guide™De BI & Analytics Guide™ geeft je als manager, consultant of CIO ongelimiteerde toegang tot grote hoeveelheden research over de BI- & AI-leveranciers. Denk hierbij aan expertbeoordelingen, ratings op functionaliteiten, actueel nieuws, instructievideo's, de relevante termen en de markt. CIO's selecteren hiermee de meest geschikte BI-leverancier in enkele dagen en zij tillen tegelijkertijd hun BI- en AI-kennis naar een topniveau.Bekijk de BI & Analytics Guide™ 2024

Ontwikkelen als (toekomstige) Chief Information Officer?

De digitale ontwikkelingen gaan steeds sneller en eisen andere competenties en relevante werkervaring van een moderne Chief Information Officer (CIO). Om bij te blijven is het lezen van (vak)literatuur en boeken een must geworden. Dit geldt niet alleen voor ICT maar zeker ook als het gaat om alle strategische business ontwikkelingen en (nieuwe) businessmodellen. Denk bijvoorbeeld aan hoe snel Airbnb is opgekomen. Deze businessmodellen vallen of staan met het slim gebruik van (grote hoeveelheden) data. Raadpleeg de blogs en whitepapers en andere kennisbronnen in de kennisbank van Passionned Group voor meer inzicht.

Slimme CIO investeert in eigen toekomst

Wil je nu stappen zetten op het gebied van verandermanagement of Data Analytics & BI, dan heeft de Passionned Academy een toegesneden opleidingsaanbod voor je. De trainingen variëren van een 3-daagse praktijkgerichte cursus Verandermanagement tot en met een 10-daagse opleiding Data Science. Dit zijn opleidingen die je direct kunt toepassen in jouw dagelijkse praktijk. Passionned Group biedt naast opleidingen ook persoonlijke coaching (coaching CIO) en organisatieadvies aan. Dit alles om (aankomend) CIO’s te helpen nog beter hun toekomstige rol in te kunnen vervullen.

De CIO en Big Data

Data en digitale transformatie gaan hand in hand. Denk niet alleen aan de ontwikkelingen op het gebied van Big Data, maar zeker ook aan die op het gebied van databeveiliging en alle privacyaspecten die daar mee te maken hebben. Een deel van die taken is tegenwoordig belegd bij de Chief Information Security Officer (CISO). Dit is geen wettelijk vereiste functie, in tegenstelling tot de “functionaris voor gegevensbescherming” die op grond van artikel 37 van de AVG wél wettelijk verplicht in sommige gevallen. Deze functionaris wordt ook wel de Data Protection Officer (DPO) genoemd.

De 11 grootste hoofdpijndossiers van de CIOFiguur 5: De 11 grootste hoofdpijndossiers van de CIO

De moderne Chief Information Officer moet daarom alle ontwikkelingen op datagebied helemaal kunnen doorgronden, begrijpen en implementeren. Binnen die context is het niet vreemd dat CIO’s bij wijze van spreken wakker kunnen liggen als het gaat om de voortgang van migratietrajecten van data en de kwaliteit van de data in hun organisatie. Maar er zijn tegenwoordig nog veel meer (hoofdpijn)dossiers waaraan de CIO het hoofd moet bieden (zie figuur 5). Zeker op een krappe arbeidsmarkt is het aantrekken en het binden en boeien van (jong) talent bijvoorbeeld nog een hele tour.

Over de digitale transformatie en hoe organisaties slim met data kunnen omgaan zijn diverse goede boeken geschreven. Ook in het boek ‘De intelligente, datagedreven organisatie’ komt dit belangrijke managementthema voor de CIO uitgebreid aan bod.

Was veranderen vroeger misschien nog een golfbeweging, nu is het een constante. Hierdoor zijn nieuwe verandermethodieken zoals continu verbeteren, agile, klantgericht ondernemen en Lean opgekomen. De (interim) CIO maakt van deze en andere verbetermethodieken dankbaar gebruik.

Wil je een moderne interim Chief Information Officer inhuren?

Overal heb je mogelijkheden om ICT-management (tijdelijk) in te huren. Maar bij Passionned Group werken alleen zeer ervaren interim CIO’s die de “moeilijkheid van deze verandering” in de praktijk hebben ervaren. Door onze unieke formule zijn we snel in staat de juiste kandidaat aan je voor te stellen. Nadat je een keuze hebt gemaakt, kan de gekozen kandidaat vaak snel bij jouw organisatie aan de slag. Wil je weten hoe wij werken, neem dan contact met ons op.

stuur je aanvraag voor een interim CIO hier in

Wat brengt een interim CIO van Passionned Group extra mee?

Onze interimmanagers hebben allemaal zeer ruime ervaring op het gebied van ICT en de digitale transformatie. Kenmerkend voor onze interimmanagers is, dat ze zich richten op meetbare en implementeerbare veranderingen. En niet op “mooie verhalen” die in de praktijk niet implementeerbaar blijken te zijn. Passionned Group levert niet alleen zeer ervaren (interim) managers. Maar de meerwaarde zit ook in het kunnen aanbieden van een uitgebreid opleidingspakket en een uitgebreide kennisbank waar de interim-CIO en jouw organisatie gebruik van kunnen maken. Ook beschikken zij over een achtergrond in performance management.

CIO opereert op digitaal platform dat werkt voor de gehele organisatie

De tijd dat ICT zich beperkte tot een aantal interne softwarepakketten die draaiden op servers in een eigen datacenter ligt ver achter ons. Cloud computing verrijkte het ICT-landschap maar plaatste de CIO voor nieuwe uitdagingen. Tegenwoordig komen en gaan de digitale producten steeds sneller en deze moeten direct naadloos met elkaar samenwerken. De vraag van de klant verandert ook snel en het moet mogelijk zijn om componenten uit het digitale platform snel te kunnen vervangen.

Vooral data en informatie zijn de belangrijkste assets geworden van een digitale organisatie. Het gaat niet zozeer om de opslag van data, maar om het slim gebruikmaken ervan door middel van slimme algoritmes. De digitale informatiestromen tussen de klant en de organisatie en binnen de organisatie zelf zijn en blijven de constante sleutel tot succes. Het adagium is dan ook de informatiestromen in de organisatie zo te laten “stromen”, dat je hierdoor meer omzet kan realiseren tegen minder kosten.

Vacature CIO

Passionned Group is voor haar klanten regelmatig op zoek naar zeer ervaren CIO’s. Ben je zo’n kandidaat en heb je ervaring met digitale transformaties en datagedreven werken? Dan nodigen wij je graag uit om nader kennis met ons te maken. Laat hier je gegevens achter en wij nemen dan snel contact met je op.

Misschien moet de CIO niet alleen de trends kennen, maar er juist ook een visie op hebben. In ieder geval moet hij of zij in staat zijn oplossingen aan te dragen en nieuwe proposities te ontwikkelen. De bovenliggende trend is natuurlijk de digitale transformatie, maar deze trend wordt versterkt door onder andere:

Welke 5 trends zou iedere CIO moeten kennen?

  1. Consumerization of IT: IT voor iedereen beschikbaar, nu en “gratis”. In beginsel wilde iedereen zijn eigen hardware gebruiken, nu wordt het steeds eenvoudiger om software aan te schaffen en deze met elkaar te verbinden.
  2. De opkomst van Internet of Things (IoT): met de komst van meer typen sensoren, die grote hoeveelheden data produceren, wordt het steeds belangrijker om hier slim gebruik van te maken.
  3. Analytics en algoritmes zijn key: door de overvloed aan data en de toenemende snelheid waarop CIO’s hierop moeten reageren, is snelle opslag, maar vooral het snel kunnen interpreteren van de data, de sleutel tot digitaal succes geworden.
  4. Data ethiek en -security: het wordt steeds belangrijker wat organisaties wel, maar vooral ook wat ze niet kunnen doen met de verkregen data. Wie is nu echt eigenaar van die data en hoe beveiligen we die data tegen onrechtmatig gebruik? De wetgeving in Nederland en Europa wordt op dit gebied steeds strenger.
  5. Informatie wordt van iedereen: het verwerken, interpreteren en verstrekken van informatie is niet meer uniek voorbehouden aan één afdeling binnen Finance of ICT. Iedereen binnen de organisatie werkt er nu mee en moet hier realtime over kunnen beschikken.

Dit zijn natuurlijk lang niet alle trends. Ook ontwikkelingen op het vlak van mobile, augmented reality (AR), cloud en apps blijven je achtervolgen als moderne Chief Information Officer. Het advies aan de CIO is om de trends elke drie maanden kritisch tegen het licht te houden en te beoordelen of en wat je daar als organisatie dan mee wilt gaan doen.

Heb je nog vragen?

Heeft dit CIO-artikel vragen bij je opgeroepen of wil je eens doorpraten met ons over dit onderwerp of over jouw interim chief information officer vacature, neem dan contact met ons op. Wij gaan graag met je in gesprek.

Over Passionned Group

logo van Passionned Group, de interim CIO specialistPassionned Group is dé specialist in het ontwerpen en implementeren van Data Analytics en digitale transformaties. Onze gedreven en senior adviseurs en interim CIO's helpen grotere en kleinere organisaties bij de kanteling naar een intelligente, datagedreven organisatie. Om het jaar organiseren wij de Dutch BI & Data Science Award™.

neem contact met ons op

Onze Chief Information Officers

Bekijk het PDCA-handboek 'Datacratisch werken'

Productafbeelding van het PDCA-handboek 'Datacratisch werken'

Dit vind je misschien ook interessant

Uitgelichte afbeelding Chief Data Officer
Chief Data Officer
Uitgelichte afbeelding Interim management
Interim management
Uitgelichte afbeelding IBM ETL & Data Integratie
IBM ETL & Data Integratie

Deze organisaties gingen je voor

Word nu ook klant

Wil je ook klant bij ons worden? Wij helpen je maar wat graag verder met datagedreven werken & de digitale transformatie of andere zaken waar je slimmer van wordt.

Foto Dick Pouw - Chief Information OfficerDICK POUW MBAChief Information Officer

Neem contact met mij op

Fact sheet

___
klanten
___
trainingen & workshops
___
mensen opgeleid
4,4
sterren klanttevredenheid
___
consultants & docenten
3
kantoren
19
jaar ervaring