Hoe maak je een strategiekaart: het doel, de onderdelen en de 7 voordelen

Foto Mark de Kort MSc
Auteur: Mark de Kort MSc
Senior adviseur Strategiekaart
Inhoudsopgave

Iedere manager, bestuurder of consultant ziet het belang van een goed doordachte en tot in de puntjes doorgevoerde strategie. Jij natuurlijk ook. Maar uit de praktijk blijkt dat de gewenste effectiviteit en hogere marges achterblijven. Hoe kan het anders? Begin met het visualiseren van je bedrijfsstrategie met behulp van een strategiekaart: communiceer je strategie helder op één A4’tje (voorbeeld). Daarmee help je leidinggevenden en medewerkers de bedrijfsstrategie sneller te begrijpen, grondiger te omarmen en dieper te integreren in hun dagelijks werk.

Wat is een strategiekaart?

Een strategiekaart is je bedrijfsstrategie in blokjes op één A4’tje verdeeld over de 4 perspectieven van de balanced scorecard. Het is een belangrijk instrument dat helpt de strategie op een visuele manier te vertalen naar actie. Ook is het een handig hulpmiddel bij het analyseren van belangrijke informatie.

De onderdelen van een strategiekaart: een voorbeeld

  1. De missie: wat wil je organisatie zijn en voor wie?
  2. De blokjes: geef de meest kritieke processen van je organisatie weer.
  3. De pijlen: geef de afhankelijkheden tussen de verschillende blokjes weer.

Strategiekaart vliegmaatschapij
Figuur 1: Met de missie “Zoveel mogelijk vliegen voor zoveel mogelijk mensen” heeft deze vliegmaatschappij een strategiekaart ontwikkeld die de strategie op krachtige wijze communiceert.

De kracht van een strategiekaart

Alle blokjes en pijlen uit de strategiekaart vormen samen de organisatiestrategie. Door op visuele wijze de verschillende blokjes met elkaar in evenwicht te brengen, krijg je snel zicht op de meest kritieke processen en hun onderlinge samenhang. Zo krijg je inzicht in wat hun invloed is op de te realiseren doelstellingen. En zo krijg je ook inzicht in je business model.

Deze onderlinge verbanden worden weergegeven door de pijlen. Op het hoogste niveau zijn de blokjes nog vaak abstract. Belangrijk is dan om te zorgen dat die abstracte blokjes herkenbaar zijn en mensen kunnen gaan aanspreken. Bij de afdaling naar de lagere niveaus komen we vanzelf tot blokjes die te maken hebben met gedrag, cultuur en competenties, het quadrant leren & groei uit de Balanced Scorecard.

Het boek 'De wendbare organisatie' Afbeelding van Het boek 'De wendbare organisatie'Het indrukwekkende boek 'De wendbare organisatie'(al meer dan 5.000 exemplaren verkocht) is een geschikt boek voor managers die strategische beslissingen (moeten) nemen. De kwaliteit daarvan bepaalt of hun organisatie zal overleven. Dit complete boek van mr. Leo Kerklaan over agile strategy reikt je alle instrumenten aan om je bedrijfsstrategie te formuleren of te herijken, te communiceren (strategiekaarten) en effectief te managen.Bestel het boek 'De wendbare organisatie'

Waar kan een strategiekaart nog meer bij helpen?

Deze kaart is ook uitermate geschikt om in tijden van noodzakelijke verandering van strategie te kunnen veranderen. Bij scenarioplanning ga je in de strategiemap uit van alternatieve strategieën. Door goed naar de kritieke processen in de blokjes te kijken, krijg je ook een duidelijk beeld van de Kritieke Prestatie Indicatoren (KPI’s). De strategiekaart kan ook goed worden gebruikt bij:

  1. het verkennen van de toekomst door scenario’s op te stellen
  2. het uitvoeren van een informatie-analyse
  3. het opstellen van investeringsbeslissingen

Strategiekaart als instrument voor scenarioplanning

De strategiekaart is daarmee ook een uitermate geschikt instrument om in tijden van noodzakelijke verandering van strategie te kunnen wisselen. Dan praten we feitelijk over scenarioplanning, alternatieve strategieën – die we in de strategiekaart opnemen maar waar we nog niet heel bewust op sturen – die we kunnen aanwenden wanneer de situatie daar om vraagt. Het voorgaande voorbeeld van het vastgoedbedrijf geeft dat ook weer.

Strategiekaart als hulp bij de informatie-analyse

De blokjes vormen de meest kritische processen van een organisatie en door er goed naar te kijken kan een duidelijk beeld worden verkregen van de key performance indicators (KPI betekenis), daar waar managers en medewerkers op moeten sturen. De strategiekaart kan je dan ook goed inzetten als middel bij de informatieanalyse voor de ontwikkeling van een performance management systeem. Of voor de realisatie van een Business Intelligence oplossing.

Strategiekaart als kader voor investeringsbeslissingen

Er is nog een functie van een strategiekaart die je kan helpen om de effectiviteit van jouw organisatie te vergroten en je marges te verbeteren. In nagenoeg elke organisatie worden elk jaar budgetrondes gehouden: activiteiten, FTE´s en projecten worden begroot. Dikwijls zien wij performance management losgekoppeld van het budgetteringsproces. Dat is met een strategiekaart verleden tijd. Vraag je managers en medewerkers eens te budgetteren langs de kritische lijnen in de strategiekaart. Investeringen in mensen, ICT en veranderingen geven de strategie dan veel meer body en versterken deze. Ideaal!

Wat zijn de voordelen van een strategiekaart?

  • Krachtige visualisatie van je bedrijfsstrategie.
  • Inzicht in je organisatie, haar processen en de KPI’s.
  • Instrument voor scenarioplanning en investeringsbeslissingen.
  • Hulpmiddel om de organisatie en haar medewerkers te ontwikkelen.
  • Heldere communicatie.
  • Krachtige en hogere prestaties, dus meer tevreden klanten.
  • Betere marges en meer omzet.

Wat kan een strategiekaart voor je medewerkers betekenen?

Als de verschillende blokjes in de strategie herkenbaar zijn en je medewerkers aanspreken, begrijpen zij beter wat hun bijdrage aan de strategie is. Door daarnaast voor ieder blokje een PDCA-cyclus in te richten, en deze te borgen in het reguliere managementproces, ontstaat een krachtige impuls voor hogere prestaties.

Wat zeggen onze klanten?

“De masterclass Scenarioplanning & Business Dynamics heeft ons enorm geholpen bij het resultaatgericht sturen en strategische performance management. Iedere deelnemer sprak over de kern van de organisatie en dat iedereen die kern ook hetzelfde zag!”

Vera Jonkers
Verkoopdirecteur

Wil je ook aan de slag met strategiekaarten?

De specialisten van Passionned Group hebben al meer dan 15 jaar ervaring bij het intelligenter maken van organisaties. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is het visualiseren van de strategie in een overzichtelijke strategiemap. Neem gerust contact met ons op voor strategisch advies of meer informatie.

Over Passionned Group

logo van Passionned GroupDe Passionned Group heeft jarenlange ervaring op het gebied van strategiekaarten. Onze gedreven consultants helpen grotere en kleinere organisaties bij de ontwikkeling van hun strategiekaart. Het doel is om de strategie in alle haarvaten van jouw organisatie aanwezig te laten zijn.

neem contact met ons op

Onze strategiekaart-consultants

Bekijk het boek 'De wendbare organisatie'

Productafbeelding van het boek 'De wendbare organisatie'